Een diagnose is voor patiënten van groot belang. Ten eerste omdat je wilt weten wat er mis is en een verklaring wilt hebben voor je klachten. Daarnaast natuurlijk omdat je een passende behandeling wilt die je geneest of je klachten vermindert. Maar waar misschien niet iedereen bij stilstaat is dat een diagnose vaak onmisbaar is op het moment dat je extra hulp en ondersteuning nodig hebt. De beoordeling of je recht hebt op speciale regelingen is op dit moment erg afhankelijk van of je een diagnose hebt en je klachten of ziekte wel serieus genoeg zijn. Ook voor behandelaars is met de huidige bureaucratie vaak een duidelijke DBC (Diagnose Behandel Combinatie) nodig om vergoeding te krijgen. Ben jij ziek en heb je geen diagnose? Dan heb je nu dus eigenlijk twee problemen.

Mijn zoektocht naar een diagnose

Als kind hoorde ik bij de snelste, sterkste en sportiefste kinderen. Maar ik kreeg als puber vage pijnklachten na overbelasting. Pijn in mijn gewrichten en zwakte. Ik had problemen met lang lopen, zoals bijvoorbeeld op excursies. Ook kreeg ik snel pijn met langdurig schrijven. De klachten werden steeds erger. Ik kon de wintersport niet volhouden, had vaak blessures met sporten. Ik ging voor het eerst de medische mallemolen in en werd niet echt serieus genomen. De reumatoloog zei dat ik fibromyalgie had en de orthopeed dat ik hypermobiel was en meer moest sporten.

Mijn beperkingen werden steeds groter

Tijdens mijn studie ben ik gaan wedstrijdroeien om mijn lichaam in conditie te krijgen. 5x per week trainen werd me te veel en mijn lichaam viel uit. De fysiotherapeut trok aan de bel omdat mijn herstel niet normaal verliep en alles overbelasting was. Ik kon niet meer normaal meedraaien in mijn studie, het dagelijkse leven en mijn sociale leven. 

Ze konden niks vinden

Opnieuw de medische molen in. Uiteindelijk kwam ik via een scherpe arts terecht bij neurologie op verdenking van een mitochondriële stoornis. Na veel testen kreeg ik de uitslag: er is niks mis, je kan gewoon sporten. Mijn vader zei op de weg naar huis nog tegen mij: misschien heb je jezelf ingesleten in een patroon waardoor je denkt last te krijgen en het daarom krijgt. Op dat moment dacht ik dat ik gek was.

Ik was toch wel echt ziek!

Een maand later kreeg ik een telefoontje. Er was nog een uitslag verlaat binnen gekomen. Ik had het syndroom van Brody. Van het ene op het andere moment was ik geen psychisch klantje meer, maar had ik echt iets. Met diagnose kon ik ineens een revalidatietraject in, flexibiliteit in mijn studie krijgen en hulpmiddelen en uiteindelijk toch die WAjong waar ik eerst voor was afgewezen. En al die tijd was ik dezelfde persoon met dezelfde klachten.
Maar de twijfel gezaaid door de artsen ben ik nooit helemaal vanaf gekomen. Hierdoor ben ik zo vaak over mijn grens gegaan, omdat ik mezelf niet meer serieus nam. Met grote terugvallen en periodes van niets dan ziekte tot gevolg.

Mag 1 test bepalen of iemand wel of niet ‘ziek’ is?

Op dit moment blijkt dat binnen het syndroom van Brody eigenlijk sprake is van verschillende andere ziektes. Bij mij is (nog) niet duidelijk wat de Brody klachten veroorzaakt. Ondertussen heb ik naast de spierklachten last van duizeligheids-aanvallen bij overbelasting, moeilijk te behandelen maagproblemen, overgevoeligheid voor voeding en omgeving. En met name extreme vermoeidheid. Veel Brody’s hebben veel verschillende klachten. Bij de brody hertest in het spierbiopt volgens een nieuwe methode komt bij een deel van de patiënten geen afwijking meer naar boven. Mag je dan ineens concluderen dat deze mensen toch niet ziek zijn? Mag 1 test bepalen of je ziek bent of niet?

Onbegrepen ziektes en prullenbak diagnoses

Soms krijgen mensen wel een diagnose, maar valt die onder wat ik ‘onbegrepen diagnoses’ noem: patiënten ervaren klachten, maar deze zijn niet goed te meten of vast te stellen en er kan niet direct een verklaring voor gevonden worden. Voorbeelden hiervan zijn fibromyalgie, Chronisch Vermoeidheids Syndroom en het Prikkelbare Darm Syndroom. Maar ook diagnoses die alleen de klachten omschrijven zoals ‘onverklaarbaar spierlijden’ en ‘chronische hoofdpijn’. Grote problemen met deze diagnose prullenbakken is dat:

  • de patiënt vaak niet serieus genomen wordt door arts, overheid, werkgever of sociale omgeving. Het zou tussen de oren zitten of psychisch zijn.
  • mensen met klachten op een hoop worden gegooid, terwijl er verschillende oorzaken kunnen spelen. Dit maakt het doen van onderzoek naar de oorzaak en juiste behandeling van de klachten extra moeilijk.
  • de onzekerheid en gebrek aan erkenning psychisch heel belastend kan zijn voor de patiënt.

Gelukkig is er wel vooruitgang. Er wordt verder onderzoek gedaan naar ‘onbegrepen’ ziektes. Mensen met MS zaten vroeger ook in deze onbegrepen prullenbak en dat is nu een volkomen erkende ziekte.

Laten we anders naar patiënten kijken

  • Dat er niet vastgesteld kan worden wat voor aandoening iemand heeft betekent niet dat er bewezen is dat de patiënt niks heeft. Neem de patiënt altijd serieus.
  • Atypische uitingen van ziektes komen vaak genoeg voor. Ziektes houden zich niet aan de regels van het boekje. Houd hier rekening mee.
  • Stem de behandeling af op de patiënt en niet alleen op een ziekte.
  • De ernst van de ziekte is geen maatstaf voor de ernst van de klachten van de patiënt. Iemand met een levensbedreigende tumor kan misschien (tijdelijk) zonder beperkingen functioneren, terwijl iemand met bijvoorbeeld een onschuldige maar chronische pijn ernstige hinder kan ervaren.
  • Laten we van het goede in de mensen uitgaan en hen ondersteunen die daarom vragen en hen geloven. Beleid gericht op fraudepreventie – dat zelden effectief is – richt te veel schade aan bij de goedwillende patiënten.